Khả năng nhận biết rằng có các sự thay thế và tìm kiếm những sự thay thế này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong lối tư duy sáng tạo.Có thể có sự chồng chéo giữa chiếc mũ vàng tư duy và chiếc mũ xanh lá cây.Trong một cuộc họp, nếu mọi người thấy cần thiết phải bộc lộ cảm xúc và tình cảm nhưng lại không được cho phép, thì bằng cách này hay cách khác, mọi người sẽ nguỵ trang để thể hiện nó thông qua cách suy nghĩ của mọi người.Chúng ta có thể cho là kỳ quặc khi những người Nhật Bản không hề thích sự tranh luận.Với vai trò định hình ý tưởng, chiếc mũ đen chỉ ra những mặt hạn chế của ý tưởng để từ đó những yếu điểm được sửa chữa cho phù hợp.Anh Jones, hãy sử dụng chiếc mũ trắng để trả lời câu hỏi này?Một khi chúng ta có thể đưa ra những phương án như vậy, chúng ta sẽ phân loại chúng theo một trong ba lựa chọn đầu tiên.Chúng ta không bao giờ có thể nói chắc về tương lai như nói chắc về những việc đã xảy ra trong quá khứ, do vậy mà chúng ta cần phải lạc quan suy xét xem liệu điều gì sẽ xảy ra trong tương lai.Đây chính là một thói quen mà mọi người cần phát triển.Tôi có cảm giác rằng đây có lẽ không phải là một học thuyết đúng đắn.
Khi cùng xem xét một ý tưởng, người tư duy theo lối tư duy mũ vàng lựa chọn những khía cạnh tích cực, trong khi đó người tư duy theo chiếc mũ đen lại lựa chọn những khía cạnh tiêu cực.
